Extractie van de snijtanden:
Bij sommige konijnen is de stand van de snijtanden zo afwijkend dat ook door middel van slijpen geen normale stand meer gerealiseerd kan worden. Dat zou dan betekenen dat de tanden om de paar weken ingekort moeten worden. Het is in zo'n geval beter om de snijtanden onder sedatie te trekken. Bij een jong konijn met een erfelijke malocclusie van de snijtanden (olifantstanden) laten we eerst om de paar weken de tanden slijpen tot het konijn 4 a 5 maanden oud is voordat we de tanden gaan trekken. NB: we combineren het tanden trekken niet met een castratie!
De onderstaande foto laat het konijn voor en na de extractie zien.
Hoe gaat de extractie van de snijtanden in zijn werk ....
We gaan de tanden van een konijn trekken onder verdoving. Qua kosten moet u rond de 200 - 300 euro rekenen bij een konijn jonger dan 1 jaar. Als een konijn ouder is dan 1 jaar dan zien we vaak afwijkende tanden en een afwijkende stand en maken we voor de zekerheid eerst dentale röntgenfoto's om te zien of de tanden wel te trekken zijn. NB: ook bij een jonger konijn dan 1 jaar met afwijkende tanden (qua vorm en ribbels) maken we eerst dentale röntgenfoto's. Qua kosten moet u dan rond de 250 - 400 euro rekenen.
Bij een konijn van meer dan 3 kg wordt de prijs hoger, (ongeveer 100 euro) omdat we dan langer bezig zijn en grotere hoeveelheid medicijnen moeten voorschrijven.
We zullen de reden van het maken van een röntgenfoto op de volgende pagina toelichten ....
Cave: Een tand die we gaan trekken kan afbreken, we zien dit vaker als er ribbels op de tanden zichtbaar zijn of bij grote konijnen (>4 kg).
Als de breuk oppervlakkig is en we kunnen het slijmvlies openen en de tandwortel eruit halen dan zullen we dit doen. Als de breuk in de diepte is dan laten we deze tandwortel met rust en laten de tand eerst uitgroeien. Kijk op de volgende pagina ....
Let op: Er is altijd een kleine kans dat een getrokken tand weer aangroeit, ondanks dat je alles zo goed mogelijk hebt uitgvoerd. Kijk op de volgende pagina ....
Voorbereiding...
Voor de extractie dient het konijn eerst onder sedatie (=verdoving) te worden gebracht. We hebben een speciale dosering voor de verdoving van het konijn ontwikkeld. Het verdovingsrisico voor een konijn is daardoor niet groter dan die bij een hond of kat. We geven een injectie met pijnstiller en vocht onderhuids voordat we aan de behandeling beginnen. Tijdens de operatie wordt voor goede verlichting gezorgd en wordt het konijn warm gehouden door een warmtemat onder het konijn te plaatsen.
Eerst de te lange tanden inkorten ....
Eerst worden de te lange snijtanden ingekort zodat de operatie gemakkelijker uit te voeren is. De onder en boventanden worden met een tandheelkundige boor ingekort.
Daarna gaan we eerst de bovensnijtanden trekken ....
De 1e tand gaan we rondom losmaken met speciale tand luxatoren en elevatoren. Als de tand los genoeg is dan kunnen we de tand eruit trekken. Het is van belang om vanaf alle kanten druk te zetten op de snijtand, zodat deze volledig los komt te zitten. Pas als de tand helemaal is losgemaakt kan deze uit de tandkas getrokken worden. Bij iedere snijtand herhaal je deze behandeling en ook de stifttanden worden op deze manier getrokken. De snijtanden hebben een hele lange wortel en het is de kunst om ze te trekken zonder dat er een stuk van de wortel afbreekt.
Bij het trekken van de tanden is "vingerspitzen" gevoel nodig. We zien af en toe konijnen met een abces op een los botstuk van de tandkas. Ons idee is dat er dan teveel kracht gebruikt is bij het trekken. Zie de pagina over een abces als complicatie na de snijtand extractie.
Het trekken van de tanden van een konijn is geen kunst maar een kunstje, het kan echter ook erg verkeerd gaan ....
De 1e tand is getrokken nu de 2e tand.
De snijtanden zijn volledig getrokken, met pulpa (zenuw en bloedvat en alles). Hierna gaan we de stifttanden trekken met speciale 1 mm brede luxatoren. Deze zijn net zo breed als de stifttanden en dan beschadig je zo weinig mogelijk van de tandkas.
De bovensnijtanden en de stifttanden zijn volledig getrokken. We hechten de huid aan elkaar.
Nu gaan we de onder snijtanden van het konijn trekken ....
Het is van belang om vanaf alle kanten druk te zetten op de snijtand, zodat deze volledig los komt te zitten.
Pas als de tand helemaal is losgemaakt kan deze getrokken worden.
Nu de tweede onder snijtand trekken ....
Gaat het altijd goed?
Een enkele keer zie je dat een tand weer aangroeit nadat deze getrokken is, omdat de wortel (= pulpa) dan niet meegekomen is. We controleren dan ook altijd of de getrokken tand intact is (je ziet in de tandwortel de pulpa) of dat de wortel is blijven zitten (je ziet een lege tand). Zie onderstaande foto: links is de pulpa mee eruit getrokken, rechts is er een lege tandwortel en hebben we de pulpa er in tweede instantie getrokken of eruit gezogen .....
Indien de pulpa is blijven zitten kan de tand weer aangroeien: het leven zit er nog in. We kunnen deze pulpa op de bodem van de tandkas destrueren (= kapot maken) of met een speciale gebogen sonde de pulpa eruit zuigen. Op deze manieren kunnen we de hergroei van de getrokken tand voorkomen.
Op de film hieronder is te zien hoe we de achtergebleven pulpa uit de tandkas zuigen.
Extractie van de pulpa ....
Met een krom gebogen zwarte naald kun je de pulpa uit de tandkas trekken. We buiggen de naald in dezelfde bocht als dat de snijtand loopt: licht krommend voor de ondersnijtand en meer gebogen voor de boven snijtand. Op het einde van de naald maken we een klein haakje en daarmee kunnen we de vitale pulpa van de snijtand van de bodem van de tandkas trekken.
NB: het is een gegeven dat de tand soms aangroeit en er een extra operatie nodig is om deze aangegroeide tand of stifttand te verwijderen. Ook als een tand tijdens het trekken afbreekt laten we deze verder met rust en zullen we als de tand weer aangegroeid is deze opnieuw gaan trekken. Je moet dit als eigenaar niet zien als een fout van een dierenarts maar het is gewoon een risico dat dit kan gebeuren.
Hieronder een overzicht van hoe de getrokken tanden eruit zien, wat opvalt is dat de tand enorm lang is onder het slijmvlies, het lijkt wel een ijsberg waarbij alleen het topje van de tand te zien is:
Recovery ....
Na de operatie moet het konijn in een zuurstofkooi op een warmtemat geplaatst worden en door middel van een injectie Antisedan ook zo snel mogelijk weer wakker worden gemaakt. Dit is om de recovery zo kort mogelijk te laten duren. Zodra het konijn wakker is wordt het in onze verwarmde opname gelegd.
Post operatieve zorg ....
Om ervoor te zorgen dat het konijn bij thuiskomst geen pijn krijgt geven we een pijnstiller mee (een nsaid voor een aantal dagen). Ook wordt er voor een paar dagen een dwangvoermiddel meegegeven. Zonder snijtanden kunnen konijnen prima eten. Het eten, zoals het hooi en groentes, moet alleen wel in wat kleinere stukjes worden aangeboden gedurende de eerste dagen. We laten zachte groentes en/of gras geven dat het konijn makkleijk kan pakken zonder tanden en garde groentes zoals wortels worden klein gesneden aangeboden.
Een voorbeeld van een konijn waar de tanden getrokken zijn ...
De tandenloze konijnen kunnen goed eten zonder tanden ....
Hieronder is een film te zien van twee konijnen waarbij de tanden zijn getrokken. Bij beide konijnen zijn pas geleden de tanden getrokken.
We zijn als konijnen dierenarts voorstander om bij konijnen met afwijkende snijtanden deze tanden te trekken.
 |
 |