Caudale Stomatitis – FCGS genezen met enisyl F
Een steeds terugkerende slijmvliesontsteking in de mond bij de kat wordt ook wel Feline Chronic Gingivitis Stomatitis of FCGS genoemd of caudale stomatitis of nog korter stomatitis.
Wat is FCGS precies?
Het complex bestaat uit 3 ziektes die gezamenlijk of apart kunnen voorkomen:
1. Gingivitis of tandvlees ontsteking
Bij gingivitis is het tandvlees gezwollen, rood en bloedt gemakkelijk. Deze ontsteking verspreidt een onaangename geur waardoor de kat erg uit de bek kan stinken. Als gevolg van de ontsteking kan het tandvlees zich terugtrekken waardoor de tandhals en wortels zichtbaar worden. Wanneer de ontsteking zo uitgebreid is dat ook het onderliggende bot ontstoken raakt is er sprake van paradontitis.
2. Stomatitis of ontsteking van het wangslijmvlies
Als gevolg van tandsteen kan het slijmvlies van de wang ontstoken raken. Dit gebeurt met name ter hoogte van de molairen waar tandsteen het snelst ontstaat. De stomatitis bij het gingivitis – stomatitis – pharyngitis – complex blijft niet bij beperkt tot kleine lokale ontsteking ter hoogte van een tand. De ontsteking kan zich zich over een groot deel van het slijmvlies van de wang uitbreiden.
3. Pharyngitis of ontsteking achterin de mond
Hierbij raakt het slijmvlies achter in de mondholte ontstoken. Met name het zachte gehemelte en de slijmvlies omslag van boven- naar onderkaak achter in de bek kunnen enorm ontstoken raken. Dit proces is erg pijnlijk voor de kat en ze zullen dan ook vaak stoppen met eten.
Oorzaken kunnen zijn:
Stomatitis of FCGS is een multifactoriële ziekte! Er is niet één oorzaak maar een combinatie van meerdere oorzaken. Er is een ontsteking door tandplak / tandsteen of forl’s. Er is een verminderde weerstand en bij bijna alle gevallen is er een calicivirus infectie aanwezig. Ook kan er een herpes infectie aanwezig zijn, dit gaan we op deze pagina toelichten!
We hebben de oorzaken uitgebreid besproken op de vorige pagina over FCGS ….
Hoe behandelen we een kat met FCGS denk aan Enisyl F ….
Als een kat een caudale stomatitis of FCGS probleem heeft dan is de aangewezen behandeling om in eerste instantie alle kiezen te trekken.
Het is belangrijk dat alle kiezen volledig worden getrokken: niet alleen de kroon, maar alle kieswortels moeten ook worden verwijderd!
Als nabehandeling geven we een NSAID (= pijnstillend + ontstekingsremend middel) en een antibioticum.
Als het mee zit dan is het probleem in 80% van de problemen opgelost!
Mocht het niet overgaan dan is er nog de mogelijkheid om ook de hoektanden en de snijtanden (volledig) te trekken en daarna een medicijn te zoeken dat bij de kat met FCGS past:
– Een NSAID – een pijnstillend en ontstekingsremmend middel langdurig geven
– Een antibioticum gedurende weken
– Vetzuren Omega 3 en 6 en vitamines (C en E) om ontsteking af te remmen
– Cyclosporines
– Interferon – injecties onder het slijmvlies en oraal op het slijmvlies van de mondhoeken druppelen – werkt tegen het Calicivirus
– En als niets werkt corticosteroïden – prednison maar beter nog methylprednison injecties of tabletten
Maar we willen als tandheelkundig katten dierenartsen een nog relatief onbekende behandeling met jullie delen die bij Rufus en diverse andere katten de oplossing gaf tot een gezonde mond zonder ontsteking.
NB: deze behandeling heeft bij Rufus en andere katten de genezing gegeven maar het zal niet bij alle katten dit gewenste resultaat opleveren.
Rufus ….
Kat Rufus kwam bij ons in november 2011 voor de eerste keer bij ons met een super ontstoken mond. Rufus is een Maine Coon van 1 jaar oud. Rufus was een magere kat en had moeite met eten.
We hebben bij Rufus alle kiezen getrokken ….
Op de controle röntgenfoto is te zien dat alle kiezen en kieswortels volledig zijn getrokken. Daarna is het slijmvlies gehecht en hebben we Interferon in het slijmvlies op de overgang van niet ontstoken en ontstoken gebied geïnjecteerd. Rufus krijgt een NSAID en een antibioticum en na twee weken controle.
We horen vaak dat de katten enorm opknappen nadat we alle kiezen hebben getrokken en dat was bij Rufus ook het geval. Hij voelde zich gelijk lekkerder en was dezelfde avond al aan het eten. De katten zijn speelser en actiever na de extractie van alle kiezen. In het begin eten ze blikvoer maar na een paar dagen eten ze ook al de brokjes weer.
Rufus twee weken later ….
Na twee weken hebben we Rufus terug gezien. Hij voelt zich lekkerder, maar er is nog steeds een sterk ontstoken mondholte aanwezig. We stoppen met het antibioticum en gaan door met het NSAID en gaan Interferon verdunde oplossing op het mondslijmvlies aanbrengen. Bij sommige katten helpt dit om de ontsteking goed te krijgen. Als we over de jaren terug kijken is onze ervaring is hier niet geweldig mee!
Rufus blijft een speciale kat ….
Eind november doet Rufus raar met zijn bek, is aan het kokhalzen en kuchen en krijgt een abces in de hals. Tot onze verbazing is er een naald in het abces aanwezig met de draad er nog aan. Rufus is met de draad gaan spelen en heeft deze met naald en al ingeslikt. De naald is door de slokdarm naar buitengekomen en in de hals onder de huid terecht gekomen. Geukkig is Rufus hier snel weer van opgeknapt.
5 maanden later ….
In april 2012 hebben we Rufus terug gezien. We hebben hem gevaccineerd met een dood vacin om zo weinig mogelijk reactie op te wekken. Het slijmvlies achterin de keel was het nog steeds ontstoken en bij de hoek- en snijtanden was het slijmvlies ook rood geworden. Het advies is om deze te trekken. De Interferon mond druppels icm NSAID werkt onvoldoende om alles tot rust te brengen.
Gelukkig zien we na een half jaar dat het slijmvlies bij 70-80% van de gevallen van de katten met FCGS dat het slijmvlies tot rust is gekomen, maar helaas bij Rufus niet.
We gaan de hoek- en snijtanden trekken ….
We trekken deze tanden volledig en hechten het slijmvlies. Snijtanden trekken gaat gemakkellijk, gebruik een dunne elavotor een 1 mm van Meekers Medical of een 1,6 mm Elevation-In-Dent elevator van Accesia. Hoektanden trekken is wat lastiger, je moet een slijmvlies flap maken, het bot weghalen (met een tandheelkundige higspeed boor of beter met een Piezon Master Surgery) en de hoektand weghalen. Daarna hechten we het slijmvlies.
Rufus is niet echt een zondags kat: hij is een paar weken later aangereden en heeft een klaplong gehad. Gelukkig is hij hier goed van opgeknapt.
3 maanden later….
We zien Rufus na een paar weken en 3 maanden later terug. Helaas is de mondholte nog niet tot rust gekomen. In 10 – 15 % van de gevallen is dit wel het geval na de hoek- en snijtand extractie als alle kiezen al zijn getrokken. Rufus heeft last van kwijlen en speekselt veel. Hij is ook afgevallen nu is Rufus onder de 5 kg en normaal is hij zwaarder dan 5 kg! Rufus kucht veel: we geven broomhexine, NSAID en antibioticum.
We gaan Megaderm proberen ….
Na een maand zijn we Megaderm gaan geven – een omega 3 en 6 vetzuur met extra vitamines (C en E) en geven het antibioticum en de NSAID’s door.
De ontsteking is niet af te remmen: corticosteroïden ….
Rufus blijft afvallen en kwijlen en heeft moeite met eten. De ontsteking is heftig en we besluiten om te beginnen met methylprednison injecties 1 keer per maand te gaan geven.
1 maand later ….
Het kwijlen is gestopt en Rufus eet weer. De ontsteking is veel minder heftig. We geven deze injectie elke maand en proberen of DD van Hills Pet Nutrition een verbetering geeft. Hierin zitten extra vetzuren en vitamines om de ontsteking af te remmen. De methylprednison injecties moeten elke maand worden gegeven.
Cyclosporine….
We geven liever geen corticosteroïden gedurende langere tijd en gaan cyclosporines proberen of dit de ontsteking voldoende kan afremmen, we gebruiken een zo hoog mogelijke dosering. Helaas helpt dit ook onvoldoende en moeten we terug naar methylprednison injecties, omdat Rufus weer ging kwijlen en slechter eten.
We gaan hier anderhalf jaar mee door – elke paar weken wordt er een corticosteroïd injectie gegeven. Dit was nodig want als dit niet werd gegeven dan begon Rufus weer te kwijlen en slechter te eten ….
We zijn nu al anderhalf jaar bezig met corticosteroïden, het probleem is beheersbaar, maar zeker niet over ….
Rufus krijgt een nieuw medicijn en dit werkt bij Rufus ….
Als tandheelkundig dierenarts blijf ik zoeken naar oplossingen voor moeilijke problemen bij katten, konijnen en cavia’s.
Ik kreeg een nascholing van mijn vrouw, die apotheker is, onder ogen en daarin komt naar voren dat slijmvliesproblemen bij mensen in het merendeel van de gevalen door een infectie met Herpes virus worden veroorzaakt. Destijds werd virus gekweekt op groeiplaten en het Calicivirus groeide sneller dan het Herpes virus (en overgroeide het ook). We konden wel Calici virus aantonen met deze kweek maar geen Herpes.
We hebben een lysine preparaat genaamd Enisyl F R voorgeschreven en een paar weken later was het resultaat verbluffend!
De ontsteking in de mond was weg en er was geen noodzaak meer om de corticosteroïd injecties te geven. Rufus at goed, kwijlde niet meer en kwam aan in gewicht: hij was meer dan 5,5 kg qua gewicht.
We kunnen tegenwoordig met een PCR techniek testen op Calici virus en Herpes virus en kunnen nu aantonen dat het Herpes virus vaker voorkomt bij katten met FCGS.
Zie de foto’s van een half jaar later ….
Disclaimer ….
Niet elke kat met FCGS heeft dit probleem door het Herpes virus. FCGS is een multifactoriële ziekte – dat wil zeggen er zijn meerdere oorzaken voor het
ontstaan van deze ziekte, maar het gebruik van Enisyl F R kunnen we als tandheelkundige katten dierenartsen zeker aanraden.
We schrijven het nu al voor 2 weken na de totaalextractie van de kiezen en we hebben het gevoel – de ervaring dat we katten sneller weer goed kunnen krijgen.
Samenvattend FCGS behandeling ….
Als een kat een caudale stomatitis of FCGS probleem heeft dan is de aangewezen behandeling om in eerste instantie alle kiezen te trekken.
Het is belangrijk dat alle kiezen volledig worden getrokken, net alleen de kroon, maar alle kieswortels moeten ook worden verwijderd!
Als nabehandeling geven we een NSAID – pijnstiller + ontstekingsremend middel en een antibioticum!
Mocht het niet overgaan dan is er nog de mogelijkheid om ook de hoektanden en de snijtanden (volledig) te trekken en daarna te zoeken naar de oplossing die bij ieder ekat anders kan zijn. Sommige katten hebben voldoende aan een NSAID, andere aan een lysine preparaat of een ander medicijn.
Als niets werkt dan kun je met corticosteroïden de ontsteking in de hand proberen te houden. Onze voorkeur gata dan naar methylprednison (moderin) uit
Ook gebruiken we Enisyl F bij katten waarbij we alle kiezen hebben getrokken en waarbij de hoektanden nog aanwezig zijn met goed resultaat.
Als tandheelkundig katten dierenarts zullen we blijven zoeken naar de beste therapie voor dit probleem ….
En met ons vele andere katten specialisten zoals Dr. Diana Addie zie haar website over Feline Chronic Stomatitis ….