Symptomen bij gebitsproblemen bij de cavia:

De cavia heeft over het algemeen eerder problemen met de kiezen dan met de snijtanden. De volgende verschijnselen bij de cavia kunnen duiden op een gebitsprobleem:

• Wel willen eten maar niet kunnen eten. De cavia komt wel naar de etensbak maar gaat  niet eten.
• Algeheel ziek zijn
• Slechte vacht – natte vacht
• Tandenknarsen: kan een pijnuiting zijn
• Maagdarmstoornissen zoals diarree of juist een stille darm
• Vermageren
• Speekselen
• Afwijkende tanden

Vooral het vermageren van een cavia kan een aanwijzing zijn van een gebitsprobleem en je weet het zeker als er ook een natte bek is ten gevolge van speekselen!

Wacht niet te lang…

Wanneer u vermoedt dat uw cavia problemen heeft met het gebit is het belangrijk om gelijk naar uw dierenarts te gaan.

Mocht u niet snel terecht kunnen begin dan met een pijnstiller en geef dwangvoeding met een spuit (3x daags 10-15 ml). Ook raden we aan om de cavia (met water) geweekte brokjes te geven. Deze zachtere brokjes kunnen ze vaak nog redelijk goed eten.

De dierenarts kan de tanden en kiezen nakijken. Lees verder over op onze pagina over bekinspectie bij de cavia …

Kijk de tanden na om te zien of er een gebitsprobleem aanwezig is!

Aan de tanden zijn gebitsproblemen te herkennen.

De tand- en kieslengte hoort bij elkaar:

– Als de tanden normaal zijn dan zijn de kiezen ook normaal

– Zijn de tanden afwijkend dan zijn er ook afwijkende kiezen

=> het heeft geen zin om te lange tanden in te korten zonder dat ook de kiezen worden behandeld!

Hoe zien de tanden er uit bij een gezonde cavia:

Normale tanden bij de cavia:

– Wit en glanzend

– Rechte tandas – de lijn van de tanden van de ondersnijtanden en de bovensnijtand is recht

– Juiste stand – de ondersnijtanden staan achter de bovensnijtanden

– Zijdelings gezien is er een schepvormige sijtage

– De snijtanden slijten recht op elkaar af

– De lengte van de bovensnijtanden is 6-9 mm

– De lengte van de ondersnijtanden is 10-12 mm

Afwijkend kleur – niet wit en glanzend

Als de tanden niet mooi wit en glanzend zijn dan is er bijvoorbeeld een vitamine D tekort.

Afwijkende vorm

Al er afgebroken tanden zijn kan er trauma zijn geweest. Afgebroken tanden groeien gelukkig vanzelf weer aan.

Afwijkende tandas

Als de tandas niet recht is dan staat de onderkaak scheef ten opzichte van de bovenkaak. Dit kan ontstaan als er eenzijdig veel te lange kiezen zijn of er is een kaakgewrichtsprobleem, een zogenaamde overrekking. Zie onze pagina over een kaakgewricht “luxatie” of overrekking.

Afwijkende stand ….

Als de bovensnijtanden niet voor de ondersnijtanden staan dan is er een gebitsprobleem. Dit kun je als eigenaar eenvoudig controleren.

Zie hieronder de uitleg van een normaal gebit. De bovensnijtanden staan voor de ondersnijtanden (de ondersnijtanden zijn max 10-12 mm lang!).

Als de bovensnijtanden op de ondersnijtanden staan of zelfs achter de ondersnijtanden dan is er een gebitsprobleem door te lange kiezen.

 Dit kan namelijk alleen ontstaan als de kiezen te lang zijn.

Geen juiste slijtage zijdelings gezien – er is geen schepvormige slijtage

Als er geen schepvormige slijtage zijdelings te zien is dan is er een gebitsprobleem.

Een omgekeerde V in de bovensnijtanden wijst op een eenzijdige kaakgewricht belemmering. Zie een voorbeeld onderaan deze pagina of kijk over verder op onze pagina over eenzijdige TMJ belemmering ….

Afwijkende slijtage van voren gezien

Als er een schuine slijtage van voren te zien is dan is er of een tandwortel- of een kiesprobleem.

Bij deze cavia was er een tandwortelontsteking aan de linker onderkaak. De cavia ontziet deze tand met knagen en de linker ondersnijtand wordt langer en langer.

Er wordt hier voornamelijk met de rechter kant gegeten. Je kunt bruin verkleurde kiezen aan de linkerkant zien omdat de cavia minder hard bijt – kauwt aan die kant.

Op de intra-orale röntgenfoto’s is goed te zien dat de tandwortel van de linkerondersnijtand is ontstoken. De tandwortel lost op en moet worden getrokken.

De lengte van de tanden is superbelangrijk

Als je naar de stand van de tanden kijkt moet je de lengte ook goed bekijken. Normaal is het zo dat je aan de stand van de tanden een aanwijzing kunt krijgen dat er een gebitsprobleem is. Maar soms moet je ook verder kijken, beoordeel naast de stand van de snijtanden ook de lengte van de tanden van de bovenkaak (6-9 mm) en vooral die van de onderkaak (10-12 mm).

Zie als voorbeeld cavia Ginny: de bovensnijtanden staan voor de ondersnijtanden: dat is normaal.

Echter de snijtanden van de onderkaak zijn 17 mm lang (normaal 10-12 mm) de kiezen moeten dan ook verlengd zijn – er is een gebitsprobleem aanwezig.

Bij Ginny zijn er te lange snijtanden , maar die worden verlengd doordat de kiezen van de onderkaak veel te lang zijn!

De kieswortels zijn verder goed en de kiezen zijn niet verlengd.

Normale kiezen bij de cavia:

– Wit en glanzend – links en rechts hebben de kiezen dezelfde kleur
– Symmetrisch – links en rechts hebben de kiezen dezelfde vorm (lengte en grootte)
– Rechte kiezenrij
– De tong is vrij – de kiezen groeien niet over de tong
– Er zijn geen tong of wangslijmvlies wonden
– Alle kiezen hebben dezelfde grootte – er zijn geen reuskiezen

Normale kiezen zijn symmetrisch qua vorm en kleur en vormen een rechte lijn ….

Afwijkend qua lengte en symmetrie:

Normale kiezen zijn symmetrisch qua vorm (lengte en grootte) en kleur.

Afwijkende kiezen kunnen beiderzijds afwijkend zijn. Er is dan een symmetrische brug over de tong.

Afwijkende kiezen kunnen eenzijdig afwijkend zijn. Er is dan een eenzijdige brug over de tong.

Afwijkend qua lengte:

Er kunnen aan een kant verlengde kiezen aanwezig zijn van de boven of onderkaak, maar de kiezen kunnen ook beiderzijds verlengd aanwezig zijn. Controleer of de kiezen links en rechts even lang zijn.

Afwijkend qua rij – de kiezen staan niet op 1 lijn:

Normale kiezen hebben een rechte rij – alle kiezen van de onderkaak en de bovenkaak vormen een rechte rij er zijn geen hogere of lagere kiezen in de rij. Als dit wel het geval is noemen we dit een stephmouth – zie onze pagina over een stephmouth ….

Afwijkend qua kleur:

Als de kiezen symmetrisch zijn dan kunnen er gebitsproblemen aanwezig zijn die je kunt onderkennen doordat de kleur van de kiezen links en rechts verschillend is. Bij gezonde kiezen in een normaal gebit zijn de kiezen links en rechts hetzelfde qua kleur – wit / licht gelig

Afwijkende kiezen kunnen verkleurd zijn aan één kant en wit aan de andere kant – de oorzaak is dan pijn aan de verkleurde kant waardoor er minder hard aan die kant wordt gekauwd en het kiesoppervlak aan die kant minder slijt en daardoor verkleurd.

Afwijkend qua structuur en kleur

Als de kiezen qua kleur links en rechts afwijkend zijn en er is een afwijkend glazuuroppervlak te zien met de endoscoop of loepbril dan betekent dit dat er aan die kant een kiesprobleem is met de kies. Bij de cavia hieronder was er een kieswortelontsteking met een abces aan de onderkaak door de 4e kies van de rechter onderkaak.

Afwijkend qua grootte of structuur:

We kijken alle kiezen met een loepbril of endoscoop na om te zien of er verschil in grootte tussen de kiezen aanwezig is. Ook wordt er gekeken of het glazuuroppervlak hetzelfde is bij alle kiezen. We checken ook of we haken of vleugels op de kiezen zien die tong of wangslijmvlies wonden kunnen geven.

Zie hieronder afwijkende tanden bij deze cavia door een reuskies aan de rechteronderkaak. Door de reuskies is er een afwijkende kauwbeweging aan de rechterkant. Er is een eenzijdige bewegings belemmering van het kaakgewricht oftewel een unilateral TMJ probleem.

Een mooi voorbeeld is Archy: er is een reuskies bij de 1e kies van de rechteronderkaak. De kies is veel groter dan de andere kiezen. Dit is goed te zien met de bekinspectie, maar ook op de röntgenfoto is een sterk vergrote 1e kies te zien. De 1e kies is een zogenaamde reuskies.

Als er een bewegings belemmering van het kaakgewricht is dan zijn de tanden afwijkend en geven ze een idee wat de oorzaak van het probleem is: kijk bij de verschillende problemen voor een specificatie van de tandproblemen ….

Op de komende pagina’s gaan we dieper in op de tand- en kiesproblemen en de kaakgewricht bewegings problemen . Ook de abcessen aan de schedel bij de cavia zullen we behandelen.