Afwijkende kiezen bij een cavia
Bij een cavia kunnen verschillende afwijkingen aan de kiezen gevonden worden. De kies lengte is dan afwijkend ten opzichte van normaal. Of de kiezen links en rechts zijn niet gelijk van lengte. Ook kunnen er haken op de kiezen van de bovenkaak ontstaan of een brug van de onderkaak kiezen over de tong. Er kunnen kunnen slappe, zachte kiezen door vitamine C of D tekort ontstaan. Maar ook zien we dat er één of twee kiezen in de rij van vier dikker en breder zijn geworden, dit noemen we macrodontia of reuskiezen. Ook kunnen er abcessen door kiesproblemen veroorzaakt worden.
Normale kiezen …
Als de kiezen goed zijn dan zie je de kiezen onder en boven 2 – 3 mm boven het slijmvlies uitsteken. De kiezen van de onderkaak laten de tong vrij zodat die goed kan bewegen. De kiezen staan in één lijn en de kiezen van de bovenkaak en de onderkaak staan in een hoek van 30° ten opzichte van elkaar. En links en rechts zijn de kiezen van de boven en onderkaak symmetrisch qua vorm en lengte.
Brug over de tong …
Hieronder zijn diverse cavia’s met een brugvorming van de voorste kiezen van de onderkaak over de tong heen. Er kan een symmetrische brug ontstaan – links en rechts zijn de kiezen allebei even lang. Er kan ook een asymmetrische brug ontstaan – aan één kant is er wel een haak – brugvorming over de tong en aan de andere kant niet.
Symmetrische brug ….
Er kan een symmetrische brug ontstaan – links en rechts zijn de kiezen allebei even lang. We zien dit vooral als de kauwbeweging aan de linker en rechterkant niet belemmerd is, maar dat er onvoldoende hard gekauwd wordt. Door dit minder hard over elkaar slijpen slijten de kiezen onvoldoende en dan worden de voorste kiezen van de onderkaak verlengd. Dit wordt een verlenging (= elongation) van de kiezen genoemd.
De symmetrische brug bij de cavia’s hieronder wordt door een tekort aan vitamine C veroorzaakt.
Asymmetrische brug ….
Er kan ook een asymmetrische brug ontstaan – aan één kant is er wel een haak – brugvorming over de tong en aan de andere kant niet. Dan is de kauwbweging aan een kant belememrd en aan de andere kant niet, er ontstaat door deze afwijkende kauwbeweging een kies verlenging aan een zijde. We noemen dit het eenzijdig op slot zetten van een kaakgewricht bij een cavia.
De oorzaak kan gezocht worden in een tand- of kieswortel ontsteking aan die kant of een ander tand- of kiesprobleem. Als er niet een oorzaak gevonden wordt dan is er een kaakgewrichtsprobleem waardoor er aan die zijde geen goede kaakweging mogelijk is.
De cavia’s hebben hun kaakgewricht beschadigd door aan de tralies te hangen, op een te hard stuk voer of een ander hard voorwerp te bijten. Soms is er een duidelijk aanwijsbare oorzaak doordat een dierenarts een starre beksperder op de tanden gezet heeft bij een gebitsbehandeling zonder verdoving – waarbij de cavia hard op deze starre beksperder heeft gebeten.
Kiezen lopen niet in één lijn – er is geen rechte kiezenrij – we noemen dit een stephmouth …..
Soms zien we dat er geen mooie rechte kiezenrij aanwezig is. De kiezenrij vormt een zogenaamde stap we noemen dit ook een stepmouth. Op de foto hieronder zijn de twee achterste kiezen hoger dan de voorste twee kiezen.
Individuele kiezen worden beoordeeld …..
We kijken de kiezen na met een loepbril en met een endoscoop in de mond of ze een normaal kauwoppervlak hebben wat betreft glazuur patroon, lengte en breedte van de kiezen. We kijken of er haken of vleugels op de kiezen aanwezig zijn. En we beoordelen de tong en de wang of er wonden te zien zijn.
En we kijken de kiezen na of er afwijkende kiezen qua kleur, vorm en structuur zijn In principe moeten alle kiezen in een rij (van 4 kiezen) er hetzelfde uitzien.
Als er verbrede kiezen zijn dan kan er sprake zijn van een reuskies of macrodont.
Soms zijn er duidelijke afwijkingen te zien, soms is het heel subtiel. In principe zijn alle kiezen even breed en is het kauwoppervlak hetzelfde qua glazuurrichels en dentine dalen. We kunnen deze kiezen mooi in beeld brengen met onze video-endoscoop.
Met dentale röntgenfoto’s met de Duur dental Vistascan brengen we met extra orle röntgenfotoopname’s de kieswortels in beeld. In de foto’s hieronder is een reuskies van de 2e onerkaakskies aan de rechteronderkaak te zien.
Er kunnen ook afwijkende kiezen aan de bovenkaak aanwezig zijn.
We kunnen met deze video-endoscoop heel goed haken op de kiezen bij een cavia in beeld brengen. Bij deze cavia is een wangslijmvlieswond te zien die door een haak op de 3e en 4e bovenkaakkies wordt veroorzaakt.
We kijken met de bekinspectie met behulp van een loepbril en met een video-endoscoop de kiezen goed na of er afwijkingen zien. Ook maken we gebruik van dentale digitale röntgenfoto’s met een CR7 van Durr dental om de kies structuur te bekijken en kunnen dan zien of er afwijkingen aan de kieswortel zijn.