Afwijkende tanden bij de cavia

Als de tanden van een cavia niet goed op elkaar afslijten kunnen te lange tanden ontstaan. Doordat de tanden van een cavia hun hele leven lang doorgroeien levert dit al snel problemen op. Om problemen te voorkomen en om eventueel de stand te corrigeren is een behandeling dan noodzakelijk. De tanden groeien 6 tot 8 cm per jaar !

Oorzaken van te lange tanden bij een cavia ….

• Vitamine C tekort: door vitamine C tekort krijgen cavia’s pijnlijke kaakgewrichten en spieratrofie. Hierdoor slijten de tanden en kiezen onvoldoende op elkaar en kunnen er te lange tanden ontstaan.
• Tandwortel ontstekingen: de cavia kan schuin afgesleten tanden krijgen door een ontsteking aan de tandwortel krijgen met als gevolg een abces. De cavia zal de pijnlijke tand ontzien en proberen om deze niet te gebruiken: je krijgt een scheve afslijting van de snijtanden. De kant waar het probleem zit zal een langere ondersnijtand krijgen dan de andere zijde.
• Kieswortel ontstekingen: de cavia kan schuin afgesleten tanden krijgen door een ontsteking aan een kies of door een reuskies. Hierdoor ontstaat een afwijkende kauwbeweging en slijtage. We kijken naar de tanden maar ook naar de kiezen met röntgenfoto’s en endoscopie of er een probleem is aan de kiezen.
• Verdikte tanden: We zien regelmatig verdikte tanden die voor een probleem kunnen zorgen. De behandeling is om deze verdikte tand te trekken.
• Gespleten tandkroon: Af en toe zie je een gespleten tand bij een cavia. Soms is alleen de kroon gespleten. De kroon ishet gedeelte boven het slijmvlies.
• Gespleten tand- en tandwortel: Af en toe zie je een  volledig gespleten tand bij een cavia waarbij de gespleten tand vn de kroon door loopt tot in de wortel van de tand. We noemen het gedeelte onder het slijmvlies de reserve kroon.
• Kaakgewrichtsproblemen: de cavia krijgt niet opeens te schuin afgesleten te lange tanden, er moet eerder gedacht worden aan problemen aan het kaakgewricht, waardoor de onderkaak niet meer naar achteren getrokken kan worden en de tanden niet meer goed op elkaar slijten.
• Trauma: ook kunnen er problemen ontstaan door afgebroken tanden. Vooral de langere onder tanden zijn gevoelig om af te breken.Of de tand staat scheef in de tandkas – is dit door een ontsteking of is de tand door een botsing los gaan staan.
• Doorgroeiende snijtanden van de bovenkaak, omdat de onderkaak snijtanden ontbreken! Als de ondersnijtanden erg kort zijn – afgebroken zijn en niet meer groeien dan groeien de bovensnijtanden door omdat ze niet meer afslijten op de ondersnijtanden – we slijpen dan deze doorgroeiende snijtanden van de bovenkaak om de paar weken. Het is niet aan te raden om alle snijtanden bij een cavia te trekken ze komen daarna moeilijk of niet meer zelfstandig aan het eten (dit in tegenstelling tot het konijn waarbij we regelmatig alle snijtanden trekken).
• Afwijkende tanden: soms zijn de tanden dermate lang afwezig dat ADD – acquired dental disease – tanden ontstaan: door verloop van tijd ontstaan sterk afwijkende tanden.

• Erfelijke oorzaak van te lange tanden bij het konijn komen niet voor bij de cavia….

Bij cavia’s komen niet zoals bij het konijn te lange tanden of olifantstanden voor zoals bij het konijn. Deze worden bij het konijn veroorzaakt door een erfelijk probleem zoals en te lange onderkaak en door standsafwijkingen door calciumgebrek. Bij een cavia ontstaan te lange ondersnijtanden die voor de bovensnijtanden staan ten gevolge van een tweezijdig opslot zitten van de kaakgewrichten.

Knagen met de tanden …

De cavia knaagt met zijn snijtanden, dit is een verticale beweging.

Aan de snijtanden is veel te zien

1. Slijtage: van voren en opzij gezien
2. Stand in rust: onder- achter bovensnijtanden
3. Tandas: rechte lijn boven de ondertandas
4. Tandlengte onder en boven snijtanden Als je hier meer over wilt weten lees verder ……

Te lange onder tanden en afwijkend slijtage van opzij gezien van de onder tanden ….

Er is ook een brug van de voorste kiezen van de onderkaak over de tong. Dit wort veroorzaakt door een vitamine C tekort.

Scheve afslijting van de tanden ….

Wat opvalt is dat het eigenlijk altijd de ondersnijtanden zijn die een ontsteking aan de tandwortel krijgen met als gevolg een abces. De cavia zal de pijnlijke tand ontzien en proberen om deze niet te gebruiken: je krijgt een scheve afslijting van de snijtanden. De kant waar het probleem zit zal een langere ondersnijtand krijgen dan de andere zijde.

Kijk voor dit voorbeeld bij abces en dan een abces door een tand ….

Tand- en kieswortel afwijkingen ….

Wat opvalt is dat er bij een tandprobleem er een afwijkende tandslijtage zal optreden = schuine tand slijtage. Wat opvalt bij Gaudi op de foto’s hieronder is dat niet alleen de rechter ondersnijtand te lang – afwijkend is, maar ook de rechter kiezen zijn bruiner dan de linker. We zien dat aan de kant van een tand of kieswortelpronleem er minder hard gekauwd met de kiezen en dat er aan die kant donkerder kies opppervlaktes ontstaan.

Verdikte tanden kunnen problemen geven ….

Als er een verdikte snijtand is kan de kauwbeweging belemmeren en dan kunnen er te lange tanden en kiezen ontstaan.

We kunnen deze verdikte tand trekken als behandeling.

Gespleten tandkroon – het zichtbare gedeelte van de tand ….

Af en toe zie je een afwijkende tand bij een cavia. Op de onderstaande foto is te zien dat de linker ondertand uit een dik en een dun gedeelte bestaat. Er is een zogenaamde gespleten tand aanwezig. De kroon is gespleten = het gedeelte boven het slijmvlies. De wortel bestaat uit 1 deel = gedeelte onder het slijmvlies.

Gespleten tandkroon en tandwortel ….

Bij deze cavia is een linker ondertand die bestaat uit meerdere delen. De wortel (= gedeelte onder het slijmvlies) en de kroon (= het gedeelte erboven) bestaat niet uit 1 stuk. De linker ondertand is ook dikker dan de rechter ondertand. Deze tand slijt niet goed en er was daardoor een brug over van de kiezen over de tong. De tand moest om de paar weken ingekort worden

Soms zien we tanden die los staan in de tandkas ….

Soms zien we dat een snijtand los staat. Dit kan door een ontsteking of trauma ontstaan.

Als er een snijtand in de onderkaak aanwezig is dan kan er een afwijkende slijtage in de snijtanden van de bovenkaak ontstaan.

Doorgroeiende snijtanden van de bovenkaak, omdat de onderkaak snijtanden ontbreken!

Als de ondersnijtanden erg kort zijn – afgebroken zijn en niet meer groeien dan groeien de bovensnijtanden door omdat ze niet meer afslijten op de ondersnijtanden – we slijpen dan deze doorgroeiende snijtanden van de bovenkaak om de paar weken. Het is niet aan te raden om alle snijtanden bij een cavia te trekken ze komen daarna moeilijk of niet meer zelfstandig aan het eten (dit in tegenstelling tot het konijn waarbij we regelmatig alle snijtanden trekken).

Afgebroken snijtanden

Indien er sprake is van trauma, een val van de cavia, of bijten in de tralies, kunnen er tanden afbreken. Vaak zal de onder tand afbreken, deze is langer en daardoor eerder gevoelig voor een breuk dan de boventanden.

ADD – Acquired Dental Disease tanden ….

Soms zijn de problemen dermate lang aanwezig dat er gekke tanden ontstaan. We noemen dit verkregen of acquired dental disease tanden die echt gek eruit kunnen zien.

Afwijkende groei van een tand ….

En soms zien we echt super afwijkende tanden – als een tan dgetrokken is maar niet volledig dan kan de tand alle kanten oproeien – de uitgroeiende tand kan zelfs door de onderkaak naar buiten groeien ….

Let op: alleen de tanden kort slijpen is niet voldoende. Vaak is er een tand of kieswortelprobleem of een kaakgewrichtsprobleem.