Diagnose van een abces

Als konijnendierenartsen zien we vaak konijnen met abcessen aan de schedel. Echter deze konijnen komen meestal niet met de klacht dat het konijn speekselt en niet meer eet. Deze klachten zien we bij haken op de kiezen. Abcessen groeien vaak heel langzaam en de eigenaar merkt ze pas op als ze erg opvallend zijn. Daarbij komt dat een konijn een prooidier is en daarom zal het konijn niet snel tonen dat het ziek is. Omdat een konijn een enzym mist dat de pus afbreekt zal een abces bij het konijn niet snel rijpen en daarna openbarsten. Bij een kat of een hond zie je bijvoorbeeld dat een abces zichzelf draineert als het openbarst, dan stroomt de dunne pus eruit!

De pus in het abces bij een konijn is dermate dik dat het abces niet openbarst en zichzelf draineert.

Het is erg opvallend dat een konijn ondanks een abces aan de kaak nog goed eet en vrolijk rondhuppelt. Pas als het abces pijnlijk wordt en in de weg gaat zitten zal het konijn klachten tonen.

Hoe kun je als eigenaar een abces opmerken ….

Indien er een hard butlje aan de onderkaak voelbaar is of onder naast of tussen de onderkaaktakken te voelen is. Of als er een dikte onder het oog onstaat of zelfs als een oog naar buiten wordt gedrukt dan moet er aan een abces gedacht worden.

Hoe stellen de diagnose abces ….

Hoe stellen wij als dierenarts de diagnose dat het een abces is?

Tumoren komen zelden voor bij konijnen, indien er een dikte gevoeld wordt dan moet er al snel aan een abces gedacht worden. Als er een dikte in de wang gevoeld wordt of achteraan de onderkaak dan kan er nog een gezwollen lymfknoop aanwezig zijn. Dikke Naald Aspiratie Biopt: we kunnen de dikte aanprikken met een dikke naald, de pus is zo dik dat er een dikke naald gebruikt moet worden, als we hier pus uithalen weten we het zeker.

Met bloedonderzoek zien we vaak weinig of geen aanwijzingen dat er wat speelt. Er zal geen koorts bij het konijn met een abces aanwezig zijn. Een konijn kan heel lang symptomloos leven met een abces aan de kaak. Ook aan het bloedonderzoek zal er niet veel afwijkends te vinden zijn bij een abces.

Oorzaak van het abces vaststellen ….

Door een bekinspectie kunnen we een aanwijzing krijgen of het abces van tanden of kiezen uitgaat. We gebruiken een otoscoop met een speciaal opzetstuk of een endoscoop (Dr. Fritz) om bij het overdoofde konijn in de mond te kijken. Indien er pus te zien is of sterk afwijkende kiezen op de plaats waar ook het abces zit dan weet je dat dit de oorzaak is. Echter soms is het niet zo eenvoudig en moet er met röntgenfoto’s of een CT scan gekeken worden naar afwijkingen.

CT scan of Röntgenfoto’s ….

Een aanwijzing voor de oorzaak van de klachten kan in beeld gebracht worden met 2 soorten diagnostische beeldvorming, ze hebben allebei voor en nadelen. In een optimale wereld zou je ze allebei willen gebruiken echter dit is om financiële en behandelings redenen nu helaas niet mogelijk.

NB: wat betreft de CT Scan: bij ons in de dierenkliniek maken we geen CT scan.

Voordelen CT scan:

• Een 3 dimensionaal beeld, vooral de uitbreiding van het abces is goed te zien.

Nadelen CT scan:

• Prijs
• 2 verdovingen nodig 1 voor CT scan en beoordeling + 1 voor de behandeling.
• Detail het blijft een grofkorrelig detail.
• Het grootste nadeel blijft dat er maar een paar plekken in Nederland zijn waar ze deze CT scan kunnen maken en dat wij deze mogelijkheid niet in onze dierenkliniek hebben.

Röntgenfoto’s: bij ons in de dierenkliniek kunnen we dentale röntgenfoto’s maken.

Nadelen röntgenfoto’s:

• Door de relatief kleine schedel krijg je overpositie van de kiezen over elkaar. Oplossing hiervoor = meerdere opnames.

Voordelen röntgenfoto’s:

• Veel detail, zeker met mammaegrafieplaten en sinds 2018 met de Durr CR7 Vistascan.
• Door diverse opnamerichtingen kun je de kiezen apart projecteren, wij gebruiken als extra-orale opnames: VD, lateraal, oblique links  en oblique rechts en intra-oraal 90 en 60 graden opnames.
• Behandeling kan gelijk aan de röntgenfoto’s worden uitgevoerd.

Hoe maken wij de opnames ….

We maken meerdere standaard opnames. Door deze opnames kunnen we de kiezen in diverse posities uitprojecteren om zo tot een diagnose te komen waar de problemen zitten. Afwijkingen aan tand- en kieswortels en botwoekeringen zijn op de foto te zien.

Op zoek naar kieswortelresten ….

Als een abces steeds terugkomt of niet overgaat dan kunnen we op zoek gaan naar kieswortelresten. Als deze gelokaliseerd zijn dan kunnen we dez gaan benaderen van buitenaf en het kaakbot van buitenaf openmaken en de kiesresten verwijderen.